ABD yargısı: Google çevrimiçi arama ve reklam endüstrisinde tekel oluşturuyor
ABD Yargısı, dört yıllık uzun bir süreç sonunda Google‘ın çevrimiçi arama motoru ve buna bağlı reklam endüstrisinde yasadışı bir tekel oluşturduğuna hükmederek, sektör ile ilgili önemli bir karara imza attı. Mahkemenin attığı bu adımın, arama motoru sektörü başta olmak üzere teknoloji dünyasında derin etkileri olacağı ifade ediliyor. Kararın ayrıntıları ve olası sonuçları yakından izlenirken, Google’ın yapacağı temyiz süreci de merak konusu.
Google’ın karara itiraz etmesiyle süreç yıllar sürebilir
Mahkeme kararıyla ilgili tartışmalar devam ederken, Google’ın temyiz süreci de gündeme geldi. Buna göre şirketin mutlaka itiraz edeceği karar, hukuki mücadelenin yıllar boyu süreceğine işaret ediyor. Zira benzer davalarda olduğu gibi, temyiz mercii olan Yukarı Mahkeme’nin kararı da zaman alacağından, kesin sonuç alınması kolay olmayacak. Google ve Alphabet yönetimi, süreci uzatmayı hedeflerken, kamuoyu yakın gelecekte de konunun gündemde kalmasını bekliyor.
Mahkemenin kararından doğabilecek sonuçlar değerlendiriliyor
Yargı kararının detayları kadar, olası sonuçları da yakından takip konusu. Davacı taraf olan ABD hükümeti, Google’a yönelik “yapısal düzenleme” isteyebilir. Pek çok uzman da şirketin cezai yaptırımlarla karşılaşabileceği ya da iş yapış biçiminde değişiklik zorunluluğu ile karşı karşıya kalacağı görüşünde. Google ise mutlaka böyle gelişmeleri engellemek isteyecektir. Kararın yaratacağı etkilerin belirlenmesi için hukuki sürecin tamamlanması beklenecek.
ABD hükümeti neden “yapısal düzenleme” istiyor?
Mahkeme kararında Google’ın rekabete aykırı uygulamalarında haklı bulunmasının ardından, ABD hükümeti şirkete yönelik caydırıcı ek tedbirler alınmasını talep etmekte. Bunlardan en serti olanı “yapısal düzenleme” ifadesi, Google’ı doğrudan etkileyebilecek önlemler anlamına geliyor. Davacılar, şirketin iş yapış şeklinin kökten değiştirilmesini, hatta parçalanmasını isteyebilir. Böylece sektörde rekabet ortamının gelişmesini hedefliyorlar. Google ise mutlaka buna karşı koyacak.
ABD hükümeti Google’ı parçalamayı mı hedefliyor?
Yapısal düzenlemenin en sert uygulama biçimi, Google’ın bölünmesini gerektirebilir. Hükümet yetkilileri, şirketin arama motoru bölümünün geri kalan iş birimlerinden ayrılmasını talep edebilir. Böylece rekabet için farklı oyuncuların ortaya çıkması hedeflenir. Uzmanlar, Google’ın birden fazla şirkete bölünmesinin son derece zor olacağını, ancak arama motorunun ayrı olarak devam etmesinin daha gerçekçi bir senaryo sayılabileceğini ifade ediyor. Ancak Google’ın buna da sıcak bakmayacağı aşikar.
Google sadece arama motoru değil
Hükümetin Google’ı bölme isteklerine şirket mutlaka karşı çıkacaktır. Zira Google artık sadece arama motoru olmanın çok ötesine geçmiş durumda. Android işletim sistemiyle mobil cihaz pazarının lideri konumunda olması, YouTube’un dünyanın en büyük video sitesi olarak milyarlarca kullanıcıya ulaşması, bulut bilişim ve yapay zeka alanındaki yatırımlarıyla gelecek vizyonu çizen bir teknoloji devi olarak karşımızda duruyor. Tüm bu alanları kapsayan entegre yapıyı bozmak kolay görünmüyor.
Arama motorunun ayrı bir şirket olarak satılması gündemde
Google’ın farklı iş kollarında oluşturduğu büyük ekosistem, tek parça halinde bölünmesini zorlaştırıyor. Bunun için gündemde en gerçekçi seçenek, sadece arama motoru alanının el değiştirmesi olduğu konuşuluyor. Böylece Google’ın Android, YouTube gibi alanlardaki hakimiyeti zedelenmeden, arama pazarında rekabet ortamının güçlendirilmesi hedefleniyor. Ancak arama motorunun kime ve nasıl satılacağı, Google’ın tepkisi de dahil pek çok sorunu barındırıyor. Sürecin nasıl işleyeceği merak konusu.
Böyle bir hamle Alphabet yönetimini endişelendirebilir
Arama motorunun el değiştirmesi, Google’ın ana şirketi konumundaki Alphabet yönetimi için kabul edilebilir bir senaryo olmayabilir. Şirketin omurgasını oluşturan arama alanından vazgeçmek, gelir kaybına yol açabileceği gibi itibar ve kontrol kaybı anlamına da gelebilir. Alphabet’in hisseleri de böyle bir gelişme karşısında değer kaybedebilir. Ancak yasal sürecin yaratacağı baskıdan kurtulmanın yolu da arama motorunu devretmek olabilir. Şirketin bu konudaki tutumu merakla bekleniyor.
Google’ın rakiplere ödediği paralar da ele alınabilir
Mahkeme kararında değinilen bir diğer önemli nokta, Google’ın rakiplerine sunduğu ödemeler oldu. Şirketin Apple, Amazon gibi dev teknoloji şirketlerine her yıl milyar dolarlar aktarıyor olması, onları kendi arama motoru olarak kullanmaya yönlendiriyor. Eğer bu ödemeler olmasaydı rakipler kendi arama çözümlerini geliştirebilirdi. Yasal süreçten Google’ın bu uygulamalarına da kısıtlama getirilmesi istenebilir. Ancak firmaların bu gelirden vazgeçmesi kolay görünmüyor.
Kararın geleceğe etkileri tartışılıyor
Yaşanan gelişmeler, teknoloji sektörünün geleceğini de şekillendirebilir. Karar ile belirlenecek yasal düzenlemeler, dijital rekabet alanında yol gösterici olurken; arama motorları, bulut, e-ticaret gibi alanlarda yeni oyuncuların ortaya çıkmasını sağlayabilir. Buna karşılık uzmanlar, kararın yaratacağı belirsizliklerin yatırımları da olumsuz etkileyebileceğini ifade ediyor. Sonuçta rekabetin artırılmasıyla sektörün daha da gelişeceği düşünülse de, sürecin yönetiminde dikkatle denge kurulması gerekiyor.